हरेक वर्ष जुन १८ मा विश्व दिगो खानपान दिवस मनाइन्छ। यो दिवसले स्थानीय उत्पादन, मौलिक परिकार र वातावरणमैत्री खानपान संस्कृतिको प्रवर्द्धनमा जोड दिन्छ।
सन् २०१६ देखि संयुक्त राष्ट्रसंघको अगुवाइमा मनाइँदै आएको यस दिवसको नारा हो — Local seeds ,Local eats
स्थानीय बीउबाट उत्पादन गरिएका अन्न, तरकारी, फलफूलहरू केवल स्वास्थ्यका लागि फाइदाजनक मात्र होइन , यसले हाम्रो सांस्कृतिक सम्पदा जोगाउन, किसानको जीविका सुधार्न र जैविक विविधता संरक्षण गर्न पनि सहयोग पुर्याउँछन्।
दिगो खानपान भनेको यस्तो प्रणाली हो जसले प्रकृति, समाज र भविष्यलाई सन्तुलनमा राख्दै खानपानलाई अघि बढाउँछ।
नेपाल जस्तो कृषिप्रधान देशमा ‘स्थानीय बीउ, स्थानीय परिकार’ भन्ने सन्देश अत्यन्तै सान्दर्भिक छ। स्थानीय जातका धान, मकै, कोदो, गहुँ, मसला र जडीबुटी प्रयोग गरी बनाइने परिकारहरूले हाम्रो पहिचान झल्काउँछन् र आयातमा निर्भरता घटाउँछन्।
अतः आजको दिनले हामीलाई स्मरण गराउँछ—हामीले आफ्ना परम्परागत बाली संरक्षण गर्नुपर्छ, मौलिक परिकारहरूलाई फेरि जीवित पार्नुपर्छ र खानपानमा स्वदेशी उत्पादनलाई प्राथमिकता दिनुपर्छ। यही हो दिगो विकास र स्वस्थ जीवनतर्फको मार्ग।
"गगनमान श्रेष्ठ UN कलेज धरानका HM संयोजक हुन्।"